ΠΑΡΑΔΟΣΗ
Το πανηγύρι των Αγίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου
" το φαγάκι του Αγίου Πέτρου"
Στα Σπάτα , κάθε χρόνο ,την 29η Ιουνίου ,πραγματοποιείται ένα έθιμο ανάλογο με τα "κουρμπάνια" που τελούνται μέχρι και σήμερα σε πολλά μέρη της χώρας μας προς τιμή Αγίων.
Είναι κατάλοιπο αρχαιοτάτων χρόνων, που όμως έχει απωλέσει την παλαιά παγανιστική δυναμική του και καλύπτεται από την εκκλησία με την επίκληση του ιερέα: "ευλόγησον εδέσματα κρεών"
Η αρχή του εθίμου υπολογίζεται το 1780 περίπου και το μετέφεραν οι πρώτοι κάτοικοι των Σπάτων ερχόμενοι από την περιοχή "Βαθύ πηγάδι" ( σημ. Αεροδρόμιο).
Κατά τον πανηγυρισμό προσφέρονται ζώα -σαν "τάμα"- που μαγειρεύονται στιφάδο. Η παρασκευή του "ευλογημένου φαγητού" απαιτεί την συνεργασία όλων των κατοίκων του χωριού και προσφέρεται εθελοντικά ως εκπλήρωση τάματος για "υγεία και καλή σοδειά".
Παραμονές της γιορτής τεμαχίζονται τα σφάγια , καθαρίζονται τα κρεμμύδια και τα μεσάνυχτα ανάβουν οι φωτιές στα καζάνια με την ευλογία του τοπικού Επισκόπου.
Μαρτυρίες αναφέρουν ότι το 1900 τα καζάνια ήταν 4 τον αριθμό.
Παλαιότερα , τα μέλη της κοινότητας , μετά την Θεία Λειτουργία , έτρωγαν , έπιναν και γλεντούσαν στον περίβολο της εκκλησίας με έντονο το συναίσθημα της αδελφοσύνης και της αγάπης.
Στην σημερινή εποχή , λόγω της δημογραφικής αύξησης και επέκτασης του οικισμού ( τα καζάνια έφτασαν τα 80) , το φαγητό μοιράζεται και ο καθένας το απολαμβάνει με συγγενείς και φίλους.
Η σκέψη όλων ότι "τρώμε όλοι από το ίδιο καζάνι " εντείνει το ψυχικό δέσιμο των κατοίκων των Σπάτων.
Το μεγάλο θρησκευτικό πανηγύρι προς τιμή των Αγίων Πολιούχων των Σπάτων διαρκούσε τρεις ημέρες. Η αγορά , οι πλατείες τα μαγαζιά στολίζονταν με μυρτιές και πικροδάφνες. Κάθε μαγαζί είχε το δικό του μουσικό συγκρότημα και το γλέντι διαρκούσε μέχρι την ανατολή του ήλιου.
Το έθιμο συνεχίζεται μέχρι σήμερα γιατί είναι συνδεδεμένο με την θρησκευτικότητα των κατοίκων αλλά και για την αγάπη στην παράδοση και ιστορία του τόπου τους.
Είναι η κληρονομιά των προγόνων τους που έχουν χρέος να την μεταφέρουν στα παιδιά τους.
Στιγμιότυπα από το πανηγύρι των Αγίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου του πολιτιστικού συλλόγου Σπατών-Αρτέμιδος Ξενοφών.
Στιγμιότυπα από το πανηγύρι των Αγίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου του πολιτιστικού συλλόγου Σπατών-Αρτέμιδος Ξενοφών.
Στιγμιότυπα από το πανηγύρι των Αγίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου του πολιτιστικού συλλόγου Σπατών-Αρτέμιδος Ξενοφών.
Στιγμιότυπα από το πανηγύρι των Αγίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου του πολιτιστικού συλλόγου Σπατών-Αρτέμιδος Ξενοφών.
Στιγμιότυπα από το πανηγύρι των Αγίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου του πολιτιστικού συλλόγου Σπατών-Αρτέμιδος Ξενοφών.
Στιγμιότυπα από το πανηγύρι των Αγίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου του πολιτιστικού συλλόγου Σπατών-Αρτέμιδος Ξενοφών.
Στιγμιότυπα από το πανηγύρι των Αγίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου του πολιτιστικού συλλόγου Σπατών-Αρτέμιδος Ξενοφών.
Στιγμιότυπα από το πανηγύρι των Αγίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου του πολιτιστικού συλλόγου Σπατών-Αρτέμιδος Ξενοφών.
Στιγμιότυπα από το πανηγύρι των Αγίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου του πολιτιστικού συλλόγου Σπατών-Αρτέμιδος Ξενοφών.
Στιγμιότυπα από το πανηγύρι των Αγίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου του πολιτιστικού συλλόγου Σπατών-Αρτέμιδος Ξενοφών.
Στιγμιότυπα από το πανηγύρι των Αγίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου του πολιτιστικού συλλόγου Σπατών-Αρτέμιδος Ξενοφών.
Στιγμιότυπα από το πανηγύρι των Αγίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου του πολιτιστικού συλλόγου Σπατών-Αρτέμιδος Ξενοφών.
ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ
"Το στιφάδο του Αγίου Πέτρου" - Ένα πανάρχαιο έθιμο στα Σπάτα
Σκηνοθεσία-κάμερα-μοντάζ-μουσική επιμέλεια: Λεωνίδας Καρύδης
Παραγωγή: Θεατρικός Σύλλογος Σπάτων " ΤΟ ΤΕΤΑΡΤΟ ΚΟΥΔΟΥΝΙ"
Γυναικεία Παραδοσιακή φορεσιά των ΣΠΑΤΩΝ
Η νυφική φορεσιά φορέθηκε μέχρι και τα τέλη του 19ου αιώνα. Η καθημερινή φορεσιά ή ξεχωριστά εξαρτήματα αυτής φορέθηκαν και αρκετά χρόνια αργότερα. Η γυναίκα των Σπάτων την πρωτοφορά στην ηλικία των 14-15 ετών .
Βασικά εξαρτήματά της είναι : ένα μακρύ αμάνικο,υφαντό, βαμβακερό φόρεμα με κεντημένο ποδόγυρο (φούντι), ένα σφικτό βαμβακερό μπούστο με πλούσια κεντημένα μανίκια(τζάκος) κι ένα αμάνικο ολόμαλλο ανοιχτό πανωφόρι (σιγκούνι ή γρίζα). Τη φορεσιά συμπληρώνουν το ζωνάρι, η ποδιά, τα μισοφόρια και στο κεφάλι κεφαλοκαλύμματα με μαντήλι ή μπόλια.
Στολίδια από πάνω έως κάτω, όπως κοσμήματα κορμού, στήθους και κεφαλής , κοσμούν και χαρακτηρίζουν τη φορεσιά.
Συγκαταλέγεται μεταξύ των ωραιότατων και πλουσιότατων παραδοσιακών φορεσιών της Ελλάδος . Παραλλαγή αυτής υιοθέτησε και η Βασίλισσα της Ελλάδος Όλγα ως επίσημο ένδυμα...
